Je tweeling samen in de klas op de basisschool: de voor- en nadelen

Je tweeling samen in de klas: op de kleuterschool misschien nog vanzelfsprekend, maar als ze naar groep drie gaan, sta je vaak opnieuw voor de keuze om ze wel of niet uit elkaar te halen. Onze tweeling is bijna 10 jaar en zit nog steeds samen in de klas. Wat zijn de voor- en nadelen tot nu toe?

Jarenlang werd gedacht dat het verstandig was om tweelingen zodra ze naar school gingen uit elkaar te halen: elk in hun eigen klas, was het devies, want dat zou beter zijn voor hun ontwikkeling. Inmiddels is bekend dat het in principe beter is om een tweeling samen in een klas te plaatsen, tenzij er een goede reden is om dat niet te doen: bijvoorbeeld als ze zelf liever apart willen, of als de één duidelijk dominant is over de ander. Bij ons zitten de meiden inmiddels al jaren bij elkaar in de klas. In eerste instantie stond de school daar niet direct voor open, maar na overleg ging de directie overstag en was een juf bereid ze allebei samen in de klas te nemen. Deze juf had al eerder een tweeling in de klas gehad, die apart van elkaar niet goed functioneerden waardoor de school een uitzondering voor hen had gemaakt. Onze tweeling vormde de tweede uitzondering; sindsdien zijn tweelingen voortaan welkom in dezelfde klas (anders dan ‘gewone’ broertjes en zusjes, die wel altijd in verschillende klassen worden geplaatst). Na groep vier hebben we in overleg met school onderzocht of onze dochters misschien toch liever uit elkaar wilden. Een van de twee heeft toen een dagje meegelopen in een andere klas, waar ze ook al wat kinderen kende. De conclusie: het was in die andere klas óók erg gezellig, maar ze wilde toch het liefst bij haar tweelingzus blijven. Haar tweelingzus vond dat ook een goed idee. Ze zijn hier vooralsnog niet meer op teruggekomen en het gaat nog steeds prima. Voor ouders die nog twijfelen, deel ik hierbij mijn visie op de voor- en nadelen van het samen in een klas zitten.

De voordelen van je tweeling samen in de klas plaatsen:

• Ze voelen zich veilig samen. Hoewel tweelingen vaak prima zonder elkaar kunnen functioneren en elk hun eigen vriendjes en vriendinnetjes hebben op school, vinden ze het toch fijn als ze hun tweelingzus (of broer) met een half oog in de gaten kunnen houden. Toen een van de meiden een ongeluk had met buitenspelen, ging de ander meteen hulp halen en bleef vervolgens bij haar zus tot ik was gearriveerd om het slachtoffer mee naar de eerste hulp te nemen. Voor allebei was dit een belangrijk moment - ik ben blij dat ze op dat moment samen waren, want over dit soort dingen wordt vaak nog lang nagepraat.
• Ze stimuleren elkaar. Of er nu een toets is, een voorstelling of een of ander schoolproject (zoals onlangs het maken van schooltuinborden): omdat ze er samen naartoe leven, stimuleren ze elkaar bij de uitvoering ervan. Als de een even geen zin heeft, weet de ander haar zus alsnog enthousiast te maken, en andersom. Ze helpen elkaar ook herinneren aan belangrijke momenten.
• Het is praktisch. Misschien niet de beste reden om mee te nemen in je afweging, maar toch. Verjaardagsfeestjes, de traktaties, de schoolmusicals, het schoolkamp, de 10 minuten gesprekken: bijna al dit soort momenten doen ze samen en kunnen dus in 1x op de gezinsplanner. Dat is niet alleen voor hen gezellig, het is voor ons als ouders logistiek handig. Ik vind voor dertig kinderen cupcakes bakken op hun verjaardag al een klus, laat staan dat je op 1 dag voor zestig kinderen traktaties moet maken. Ook het afzetten in de klas kan ’s morgens gelijktijdig. Dit is – vooral als je nog een jonger derde kind hebt, zoals wij – wel zo makkelijk. Ook krijg ik doordat ze elkaar aanvullen in de verhalen die ze thuis vertellen, vaak een beter beeld van wat er zoal speelt in de klas. 

De nadelen van je tweeling samen in één klas:

• Ze hebben vaak grotendeels dezelfde vriendjes en vriendinnen. Dat betekent dat ze óók vaak samen op speeldates gaan en samen naar partijtjes. Hoe ouder ze worden, hoe meer afwisseling er ontstaat, dat wel, ook door buitenschoolse activiteiten. Maar als het gaat om elk zelf een eigen verjaardagspartijtje geven, dan komen we daar nog niet goed uit, omdat dan grotendeels kort na elkaar dezelfde kinderen zouden worden uitgenodigd. Dus tot nu toe worden hier ook de verjaardagen nog samen gevierd. Wij lossen dat op door ze elk in de zomervakantie een eigen speciale dag te geven, waarbij ze mogen kiezen wat ze gaan doen.
• Ze kunnen resultaten vergelijken. De een heeft een mooiere tekening gemaakt, de andere een hoger cijfer voor de toets. Samen in de klas zitten, betekent ook dat je tweeling nog meer kan gaan focussen op de onderlinge verschillen en overeenkomsten. Als ouders moet je ze dus steeds ervan bewust maken dat de een niet beter, sneller of knapper is dan de ander, of andersom, en dat ze allebei zo hun eigen unieke kwaliteiten hebben. Maar vooral als er één kind sterk voor loopt in ontwikkeling op de ander, zou dit een reden kunnen zijn om ze toch uit elkaar te plaatsen.
• Ze zitten wat meer op elkaars lip. Omdat ze álles samen doen, kunnen ze elkaar ook regelmatig zat zijn. Vooral thuis komt dat er dan uit. Het is fijn als ze elk hun eigen hobby hebben en ook regelmatig even zonder elkaar spelen. Hier lost dat laatste zich vanzelf op omdat ze nog een jonger zusje hebben, waardoor de dynamiek in het gezin afwisselender en uiteindelijk ook harmonieuzer is geworden.

Sta je voor de afweging je tweeling wel of niet samen in één klas te laten zitten, kijk dan goed naar jullie unieke situatie. Wat voor twee-eiige tweelingen geldt, gaat vaak weer niet op voor een eeneiige tweeling, en ook een jongen/meisje tweeling reageert vaak weer anders op elkaar dan een twee-eiige tweeling van hetzelfde geslacht. Overleg goed met school en win, indien van toepassing, advies in bij de kinderopvang of voorschool. Als je tweeling al wat ouder is, kun je ze ook zelf laten meedenken over de beslissing.

Beeld: Leoni Fleming (Unsplash)

LEES OOK: 

• Het tweelingleed dat afzwemmen heet
• De 10 beste tips voor een tweelingverjaardag