Tweelingkwestie van de week:
‘Mijn tweeling bijt elkaar. Hoe ga ik daarmee om?’

‘Mijn tweeling van ruim anderhalf is in een lastige fase beland: ze bijten elkaar voortdurend. Ze kunnen zich nog niet goed uitdrukken, dus als de een het speeltje afpakt van de ander, bijt die ander letterlijk van zich af. Het is nu zo erg, dat ze op de opvang weleens in verschillende groepen worden gezet omdat het bijten anders zoveel aandacht vraagt. (Iets waar ik zelf trouwens totaal niet achtersta.) Als ik ze thuis heb, weet ik niet altijd hoe ik moet reageren. Wie moet ik als eerste corrigeren, de afpakker of de bijter? En zijn er manieren waarop ik het bijten kan inperken?’
Een moeder van twee dreumesen

Lieve moeder van twee dreumesen, heel veel tweelingen gaan door deze fase heen en ook ik herinner me deze nog maar al te goed. Ik zie de tandafdrukken in de tere huidjes nog voor me – soms bleven ze heel lang staan. Ik ben best een relaxte moeder en er mag veel, maar ik heb altijd een streng anti-bijt-beleid gevoerd. Ongeacht wat de een op zijn kerfstok had; ik corrigeerde de bijter als eerste met een ferm nee en uitleg waarom bijten niet mag. Vervolgens nam ik tijd om degene die gebeten was te troosten en daarna vroeg ik de bijter om de ander een kusje of knuffel te geven of sorry te zeggen. Toen ik vond dat ze groot genoeg waren om te begrijpen wat ze deden, werd ik nog wat strenger: de bijter kreeg direct een time-out, zonder waarschuwing vooraf. Dit beleid legde ik wel van tevoren uit: als je bijt, mag je direct even apart gaan staan. Ik weet dat niet alle ouders fan zijn van time-outs, maar dit was de enige manier om iedereen tot bedaren te krijgen en ook ruimte te creëren om degene die gebeten was te troosten, omdat de bijter vaak ook boos of overstuur was. Ik hield de time-outs zo kort mogelijk. Het hielp, want ik had fervente bijters, maar de fase heeft niet lang geduurd. Incidenteel gebeurde het nog weleens in de peutertijd, maar de time-outs maakten zoveel indruk dat het toch bij incidenten bleef. Een tweeling wil meestal het liefst bij elkaar blijven. Dat je speelgoed niet mag afpakken probeerde ik ze uiteraard ook bij te brengen, maar dan op momenten dat er (nog) niet gebeten werd. Ik vond het niet leuk om streng te zijn of time-outs te geven, maar mijn ervaring is dat je bij het Twin Escalation Syndrome (waar het bijten mee samen kan hangen), soms niet anders kan. Probeer zelf niet emotioneel te worden als de situatie uit de hand loopt, maar je kind weliswaar streng, maar wel vanuit liefdevolle vriendelijkheid apart te zetten. Er is een subtiel verschil tussen echt kwaad worden of duidelijke grenzen te stellen, en ik denk dat dat laatste maakt dat je kind zich niet afgewezen voelt als het even apart moet staan. Geef daarna ook ruimte aan de emoties van de bijter en laat merken dat je hoe dan ook van je kind houdt.

 Andere dingen die kunnen helpen:

 * Het principe van ‘om de beurt’ uitleggen en een timer zetten waarop ze allebei een minuut op twee (als ze ouder zijn iets langer) te laten spelen met het felbegeerde speeltje.

* Een bijtring aanbieden aan de bijter. Zelfs toen de tandjes allang doorgekomen waren, vonden ze het soms prettig om zich af te kunnen reageren op een bijtring. Mijn vermoeden is (ik heb dit niet onderzocht) dat tweelingen langer dan eenlingen behoefte kunnen hebben om een bijtring te gebruiken, zoals ze ook langer behoefte kunnen hebben aan een speen omdat ze minder tijd hebben gehad om te ‘zogen’ bij hun moeder.

* Probeer meer een-op-een-momenten – hoe klein ook – in te lassen met elk van je kinderen. Als de strijd om aandacht van de ouders minder wordt, hoeven ze ook minder strijd te voeren met elkaar.

* Wees heel consequent met je anti-bijt-beleid. Doe dus geen bijtspelletjes, bijt niet voor de grap, en lach niet als er gebeten wordt, hoe zachtjes ook.

* Probeer voor zolang deze fase duurt van elk speelgoed twee stuks te kopen. Dit helpt helaas niet altijd, want bij ons werd er ook gevochten om de stofzuigerslang, een theelepeltje, of wat het dan ook maar was waar ze hun zinnen op hadden gezet.

* Wees het bijten vóór. Meestal zie je het als ouder aankomen wanneer de frustratie oploopt. Ik probeerde dan een van de twee af te leiden of te verleiden om iets anders te gaan doen. ‘Mama helpen’ was meestal populair (nog steeds trouwens) en daarmee gaf ik meteen de helper individuele aandacht.

* Pas de activiteit aan. Dreumesen en peuters hebben veel energie, dus laat ze lekker rennen buiten, in de plassen stampen, of honderd keer van de glijbaan gaan. Of laat ze juist iets rustigs doen als ze eind van de middag oververmoeid beginnen te raken.

* Zorg voor dutjes. Zitten ze in de fase dat ze niet meer willen slapen tussen de middag terwijl ze eigenlijk nog niet zonder dutje kunnen, probeer dan rond het middaguur een eindje te rijden met de auto, buggy of (bak)fiets om ze toch in slaap te laten vallen. Lukt dit niet, kijk dan of je ze allebei een tijdje rustig kan laten spelen in hun bedje - beiden op een andere kamer. Uitgeruste kinderen raken minder snel gefrustreerd.

* Moedig het uiten van hun gevoelens aan. Als ze kunnen praten, probeer ze dan met elkaar te laten praten of uit te laten leggen waarom ze boos zijn. Je kunt ze ook in een kussen laten slaan als ze boos zijn, of zeggen dat ze op een bepaalde plek mogen gooien met de kussens van de bank bijvoorbeeld. Boosheid is op zich een prima emotie die niet onderdrukt hoeft te worden – als ze zich maar niet op elkaar (of op jou) afreageren.

Verder zou ik een gesprek aanvragen bij de kinderopvang om duidelijk te maken dat je niet wilt dat je tweeling uit elkaar wordt gehaald, bovenstaande oplossingen te bespreken en samen een stappenplan op te zetten. Een tweeling langdurig scheiden is geen oplossing en lijkt me ook onwenselijk. Vraag in het gesprek naar het gedrag van je kinderen op de kinderopvang – dat kan weer anders zijn dan thuis - en of ze bijvoorbeeld ook andere kinderen bijten. Misschien kom je samen nog tot nieuwe inzichten of oplossingen. Wees lief voor jezelf, want een bijtende tweeling kost veel energie. En onthoud: alles is een fase.

Liefs,
Janneke

Wie heeft ook een tweeling die bijt of heeft gebeten en heeft nog andere tips voor deze moeder? Denk mee in de reacties op mijn Facebook-pagina of in mijn stories op Instagram.

LEES OOK DE ANDERE TWEELINGKWESTIES:

* ‘Ik hou meer van mijn ene baby dan van mijn andere baby’
* ‘Ik voel me opgesloten’
* ‘Ons bedritueel is een ramp’
* ‘Wel of geen partijtje voor jarige tweeling?’
* ‘Ik voel me verscheurd’

In ‘O jee, denk mee’ beantwoord ik vragen van (aanstaande) tweelingmoeders. De boeiendste vragen beantwoord ik uitvoerig in een blog. Ook nodig ik andere tweelingmoeders uit om te reageren in de reacties op mijn Facebook-pagina en in mijn stories op Instagram.

De vraagsteller blijft anoniem. Stel dus vooral de vragen die je aan niemand anders durft te stellen. Je mag me álles vragen - zolang het tweelinggerelateerd is. Vragen die verband houden met je partner, (schoon)moeder of collega's mogen ook, zolang ze óók over je tweeling gaan. Hoe uitvoeriger je je vraag formuleert, hoe beter ik kan antwoorden.