‘Ons bedritueel is een ramp’

“Wij zitten met de handen in het haar... de laatste tijd hebben we het gevoel steeds in strijd te moeten gaan met onze meisjes (4 jaar). Alles gaat moeilijk: kleren aandoen, eten, opruimen... overdag kan ik het nog aan, maar het slapengaan is een ramp. Tegen die tijd ben ik óp en ik word er erg moedeloos van. Sinds een maandje liggen ze op aparte kamers; we dachten dat dit hen meer rust zou geven en ze krijgen hierdoor inderdaad iets meer slaap, maar nu zijn ze bang om in slaap te vallen. Is het dan toch beter als ze samen op een kamer liggen? Een van de twee (de dochter die een nieuwe kamer heeft) valt nu alleen nog maar in slaap als ze wordt geknuffeld. Binnenkort gaan ze naar school en omdat ze nog steeds te weinig slaap krijgen, zien we dit somber in. We willen het bedritueel positief houden, maar we hebben niet elke dag de tijd en ruimte om ze knuffelend in slaap te doen vallen... of ben ik nu een wrede moeder?”
Een moeder van twee gevoelige meiden

Lieve moeder van twee gevoelige meiden,
Allereerst: je bent geen wrede moeder. Goed voor jezelf zorgen is het allerbelangrijkste wat je als moeder kunt doen en zo te horen snak je zelf ook naar meer rust. Ik zou dus zeker op zoek gaan naar een bedritueel waarbij je ze niet in slaap hoeft te knuffelen. Omdat elk kind en elke tweeling anders is, kan het even zoeken zijn wat het beste werkt voor je kinderen. Ik geef jullie een stappenplan waarbij ik de stappen zet op volgorde van prioriteit, maar voel je vrij om af te wijken van de volgorde, want jullie kennen je kinderen het best. Is er één stap bij die sterk bij je resoneert, dan is dat waarschijnlijk het antwoord op je vraag en zou ik daarmee beginnen.

 1.     Doe een zygositeitstest. Het eerste wat ik je vroeg toen ik je vraag las, was of jullie tweeling een- of twee-eiig is. Je zei dat ze volgens de gynaecoloog eeneiig zijn, maar je liet me een foto zien en op basis daarvan zou ik zeggen: 90% zeker eeneiig. Om je meisjes goed te kunnen begrijpen zou een zygositeitstest veel inzicht kunnen geven. Voor een eeneiige tweeling zou het bijvoorbeeld moeilijker kunnen zijn om op aparte kamers in slaap te vallen, omdat ze zichzelf als twee-eenheid zien. Ook denk ik dat het inzicht (of ze nu een- of twee-eiig blijken te zijn) jullie rust zal geven en als jullie meer rust hebben, zullen je kinderen ook meer rust ervaren.

2.     Stel je kinderen vragen. Het voordeel van kinderen van vier is dat ze zichzelf al goed kunnen uitdrukken. Vraag ze daarom eens: wat vind je ervan dat jullie op aparte kamers slapen? Slapen jullie nu beter of minder goed? Hoewel kinderen wel sturing nodig hebben, weten ze zelf vaak heel goed wat ze het fijnst vinden. Mijn gevoel is dat het beter voor ze is om ze weer samen op een kamer te leggen, maar daar zou ik dan wel voorwaarden aan verbinden. Je zou kunnen zeggen: jullie mogen samen op een kamer, maar als jullie elkaar wakker houden, gaan jullie uit elkaar. Doe dat vervolgens ook consequent: leg ze apart zodra ze het te bont maken, en leg ze pas de volgende avond weer samen.

3.     Maak het bedritueel nog strakker. Je zegt dat jullie een vast bedritueel hebben: maak dit zo strak mogelijk en communiceer duidelijk naar je kinderen wat de stappen zijn. Bijvoorbeeld: jullie krijgen een verhaaltje en nog een slokje water, daarna twee kusjes en twee knuffels en na een slaapliedje gaan papa en mama weg en vallen jullie zelf in slaap. Als ze beginnen te ‘rekken’ zeg je: mama (of papa) komt over een half uurtje nog even naar boven voor een knuffel, maar alleen als jullie zoet in je bed blijven liggen. Mijn laatste zin voor ik de slaapkamer verlaat is: ‘Mama houdt heel veel van jullie, maar nu is dit loket gesloten.’ Dat vinden ze grappig én het is duidelijk. Als ze gaan zeuren zeg ik: ‘Het loket is gesloten, over een half uurtje gaat het nog even open.’ Tegen die tijd slapen ze meestal.

4.     Overweeg een stapelbed en/of een slaaptrainer aan te schaffen. Zou het iets kunnen zijn om een stapelbed te kopen voor je kinderen? Ze voelen dan wel de veiligheid van elkaars aanwezigheid, maar hebben ook elk hun eigen ruimte om rustig in slaap te kunnen vallen. Een slaaptrainer kun je inzetten om ze in bed te laten blijven tot het tijd is om op te staan. Zeg dat de dag pas begint als het konijntje of het schaap wakker is en beloon ze eventueel als het ze lukt om tot die tijd in bed te blijven. Omdat ze al vier zijn kun je een slaaptrainer kopen die ook een klok is, dan kunnen ze er nog lang mee doen. Introduceer de slaaptrainer tegelijk met het strakkere bedritueel (stap 3).

5.     Geef je kinderen vertrouwen. Waar ik naar streef als moeder, is dat mijn kinderen veiligheid in zichzelf kunnen vinden en mij daarvoor niet per se nodig hebben. Bijna elk kind gaat door een angstige fase heen, de kunst is om ze voor hun veiligheid niet afhankelijk te maken van jou. Een van de dingen die ik heb geïntegreerd in het bedritueel is het ‘dekentje van licht’: met mijn handen dek ik ze toe met een onzichtbare deken van (roze) licht: ik visualiseer het licht terwijl ik dit doe. Ik vertel dat ze hierdoor onzichtbaar zijn voor monsters en dergelijke ‘omdat die meer van donker houden’. Ik twijfel nooit aan hun vermogen om zelfstandig in slaap te kunnen vallen, ook al doen ze dit zelf soms wel. Ik zeg dan: ‘Ik weet zeker dat je het kunt.’

6.     Geef ze ook overdag regelmaat en rust. Omdat je gevoelige kinderen hebt, zou ik ook overdag streven naar zoveel mogelijk regelmaat en rust. Creëer ook overdag rituelen en doe dingen in een vaste volgorde. Je kunt het eten aan tafel openen en sluiten met een liedje, uitleggen wanneer het precies tijd is om op te ruimen, en eventueel kun je ook een weekschema maken in pictogrammen zodat ze weten op welke dagen ze hoe lang naar school gaan en wanneer ze thuis blijven. Las eind van de middag rustige activiteiten in zoals kleien of in bad gaan. Je kunt ook experimenteren met ze minder beeldschermtijd te geven of ze alleen nog filmpjes te laten kijken met weinig prikkels (zoals Nijntje of Peppa Big), of ze minder suiker te geven. Met gevoelige kinderen kan het even zoeken zijn om te zien voor welke prikkels ze overgevoelig zijn, dus ik zou steeds één soort prikkel een paar weken weglaten of sterk minderen en dan pas iets anders gaan uittesten.

Als het goed is gaan de stappen ervoor zorgen dat je kinderen makkelijker zelfstandig in slaap kunnen vallen en beter gaan doorslapen. Als ze uitgerust zijn, zal overdag ook alles makkelijker gaan. Gaan ze straks naar school, vraag dan steeds aan ze hoe het gaat en als je merkt dat ze overprikkeld zijn, houd ze dan een dagje thuis. Je kunt ze eventueel ook om beurten een dagje thuis houden, zodat ze elk wat extra tijd van mama of papa krijgen en ze tegelijkertijd leren dat ze ook zonder hun zusje naar school kunnen. En vergeet niet om als ze straks naar school zijn wat extra tijd voor jezelf in te lassen om leuke dingen te doen waar je energie van krijgt.

Wie heeft ook gezocht naar het beste bedritueel en heeft nog andere tips voor deze moeder? Denk mee in de reacties op mijn Facebook-pagina.

LEES OOK: Tweelingkwestie van de week: ‘Ik voel me verscheurd’

Fotografie: Pixabay, Heather Wilson, Eugene Kukulka, Kyle Potocki, John Penman II, Stella Gioulou

In ‘O jee, denk mee’ beantwoord ik vragen van (aanstaande) tweelingmoeders. De boeiendste vragen beantwoord ik uitvoerig in een blog. Ook nodig ik andere tweelingmoeders uit om te reageren in de reacties op mijn Facebook-pagina en in mijn stories op Instagram.

De vraagsteller blijft anoniem. Stel dus vooral de vragen die je aan niemand anders durft te stellen. Je mag me álles vragen - zolang het tweelinggerelateerd is. Vragen die verband houden met je partner, (schoon)moeder of collega's mogen ook, zolang ze óók over je tweeling gaan. Hoe uitvoeriger je je vraag formuleert, hoe beter ik kan antwoorden.