Janneke Jonkman
Janneke is het gezicht achter My Little Dutch Diary en schrijver van onder meer 'O jee, het zijn er twee'.
Krijgt iemand in je omgeving een tweeling of kom je ouders van een pasgeboren tweeling tegen op straat? Lees voor je iets zegt of doet eerst even deze niet-bindende doch dringende adviezen voor kraambezoek, familie en toevallige passanten van tweelingouders met jonge baby’s.
Over de wagen buigen en dan in de wangen van de baby’s knijpen. Met nicotinevingers. Of kunstnagels. Of rouwrandjes. Bah! Zeker als het te vroeg geboren baby’s betreft: houd in je achterhoofd dat deze baby’s eigenlijk nog in mijn baarmoeder zouden behoren te dobberen. Een beetje gepaste afstand dus graag.
Een tweelingmoeder met rust laten als ze over straat loopt. Zie je een onbekende tweelingmoeder lopen met zo’n dubbele wagen en pasgeboren baby’s, vraag dan eens niets. Dus niet: ‘Is het een tweeling?’, of ‘Zijn ze één- of twee-eiig?’ Het antwoord op de eerste vraag is: ‘Ja’, en het antwoord op vraag twee weet de moeder in kwestie vaak zelf niet eens. Wil je toch per se iets zeggen? Zeg dan dat ze er zo stralend uitziet.
Je vinger in hun mond stoppen. Ook niet als er een begint te huilen als hij net bij jou op schoot zit. Nee, het maakt niet uit dat je directe familie bent, tenzij je het kind in kwestie zelf hebt verwekt. En dan ook alleen maar als je net je handen hebt gewassen met desinfecterende zeep zonder parfum.
Helpen schoonmaken. Een schoon huis is een contradictio in terminis in het leven van de meerlingmoeder. Met name in de kraamtijd. Als je er dan toch bent en als je haar echt zielsgelukkig wilt maken, stofzuig dan meteen even de beschuit met muisjes van de vloer. Of leen je schoonmaakster een dagje uit.
Een speen van de grond rapen en deze ‘ontsmetten’ door hem in je eigen mond te stoppen. Dus óók niet als je de oma, peettante of lievelingsoom bent. Of je moet toevallig net als Barbapapa kunnen veranderen in een pan kokend water of een magnetronsterilisator.
De handen uit de mouwen steken. Hou je niet van schoonmaken, dan kun je bijvoorbeeld helpen het huis babyproof te maken (gooi even die boormachine in de achterbak als je op kraambezoek gaat), samen baby’s badderen, een keer een boodschap meenemen, en wat ook heel welkom is: gewoon even met één baby spelen, zodat mama zelf ook eens aandacht kan geven aan één baby tegelijk. Leuker kan helpen toch niet worden?
Doen alsof premature of dysmature baby’s hetzelfde zijn als ‘normale’ baby’s. En bijvoorbeeld ‘even lekker een raam openzetten’ in de babykamer, omdat ‘baby’s frisse lucht nodig hebben’. Te vroeg geboren baby’s hebben al moeite genoeg om zichzelf op temperatuur te houden. En de enige die weet wat goed voor ze is, is de moeder in kwestie (en, vooruit, haar partner).
Tippen dat de luiers in de aanbieding zijn. Zie je ergens een supergoede aanbieding van het favoriete merk luiers van de tweelingmoeder in kwestie? Stuur een appje dat ze even online 600 luiers moet bestellen.
De baby’s ongevraagd oppakken. Jij wilt toch ook niet ongevraagd worden opgepakt? Let wel: als je gevraagd wordt of je één van de baby’s wilt overnemen zodat de tweelingouders eindelijk even hun handen vrij hebben, doe je dat natuurlijk subiet.
Een halfuurtje oppassen. Een ongekende luxe, zo’n half uur waarin een tweelingmoeder bijvoorbeeld: haar haar kan wassen met de doucheradio heel hard aan, op de bank kan zitten zonder kind op schoot, een kop thee drinken die niet koud is geworden, of een aflevering van een serie kijken zonder gespitste oren. Dus ga eens een wandelingetje maken met die dubbele kinderwagen van je vriendin, superleuk al die aandacht die je er gratis bij krijgt! Kun je de kinderen een nachtje te logeren nemen, dan staat je helemaal eeuwige dankbaarheid te wachten.
De aandacht opeisen als je op kraambezoek gaat. Er schijnen mensen te bestaan die het kraambezoek een uitgelezen gelegenheid vinden om onder het genot van een biertje oud zeer of familievetes op te rakelen, of uitgebreid over zichzelf te gaan praten. Kraamtijd is daarvoor geen goed moment, en tweelingkraamtijd al helemaal niet. Daarom een gratis advies: bewaar deze materie voor je psycholoog, die krijgt er per slot van rekening voor betaald. En anders maar opkroppen tot een ander goed moment, kerst bijvoorbeeld.
Een goed cadeau meenemen. Met op nummer 1: de ovenschotel. Heb je een groter budget, ga dan voor een draagdoek, inbakerdoek of ander onmisbaar hulpmiddel dat de tweelingmoeder nog niet heeft (informeer van tevoren even waar ze behoefte aan heeft).
Onverwachts voor de deur staan. Kan in andere perioden van het jaar enorm gezellig en spontaan zijn, maar niet tijdens de kraamtijd, en al helemáál niet in een tweelingkraamtijd. Het stond al subtiel op het geboortekaartje, maar voor degenen die dat niet hebben ontvangen, niet kunnen lezen of erg hardleers zijn: doe het niet! Ook niet als je ‘toevallig in de buurt’ was, 57 kilometer hebt gefietst of een zelfgebreide teddybeer bij je hebt. Gewoon niet. Jij wilt ook niet dat er midden in de nacht bij jou wordt aangebeld.
Respect betuigen voor Het Schema. De tweelingmoeder doet haar best om twee verschillende kinderen in hetzelfde ritme te krijgen. Daarom hanteert ze Een Schema. Om 9.15 uur slapen, om 10.20 uur 22 minuten kolven, om 11.25 uur een flesje en dan om 12.00 uur ingebakerd weer in hun bed, dat werk. En daarom kun je het beste op bezoek komen tussen 12.10 uur en 13.45 uur. Niet ideaal, maar zeur er maar niet over, Het Schema is nu even heilig.
Foto’s van haar kinderen op Facebook zetten zonder te overleggen. Of iets anders omtrent de baby’s. Dit behoeft in het huidige digitale tijdperk volgens mij geen uitleg meer, maar voor de zekerheid: foto’s zijn persoonlijk. En babyfoto’s al helemaal. De enige die daarover gaat zijn de baby’s zelf en nou ja, vooruit, hun ouders. Oók als er die eerste weken nog helemaal niets online verschijnt, betekent dat niet dat jij maar je gang mag gaan. Dus ook geen felicitaties, terwijl de geboortekaartjes de deur nog niet uit zijn. De tweelingouders hebben even andere prioriteiten. Als ze er klaar voor zijn, maken we het nieuws graag zelf wereldkundig.
Je eigen nieuwtjes op social media zetten. Voor de tweelingmoeder zijn social media in het begin vrijwel haar enige contact met de buitenwereld. Er is tussen de bedrijven door altijd wel een minuutje om even op Facebook of Instagram te kijken. Post dus vooral scheutig je nieuwtjes, ook al gaan die over wat je gisteren gegeten hebt. Ze vergeet misschien om alles te liken, maar ze is wel dolblij dat het even niet over luieruitslag en tepelkloven gaat.
Doen alsof je het beter weet, terwijl je zelf geen tweeling hebt. Ja, misschien is je zus/vriendin/dochter nog maar een beginner als het op moederschap aankomt, maar dat hoef je er niet in te wrijven. Bovendien, een tweeling is écht anders dan een eenling, dus ze heeft er niets aan als jij jouw eenling gaat vergelijken met haar tweeling. Laat haar zelf ontdekken wat er voor haar werkt, tenzij ze je letterlijk om advies vraagt.
Kinderkleertjes meenemen. Zijn je koters uit hun rompers gegroeid, denk dan eens aan die tweelingmoeder in je vrienden- of kennissenkring die geen tijd (en soms ook geen geld) over heeft om in alle maten twee paar van allerlei soorten kleertjes aan te schaffen. Vrees niet dat ze toch alleen maar interesse heeft in matchende setjes, want de meeste tweelingmoeders hebben in het begin wel wat anders aan hun hoofd. Voor je het weet is een van de setjes ondergepoept of gespuugd. En echt, de foto’s die je straks ontvangt terwijl haar baby’s de kleertjes van de jouwe aan hebben, zijn nog zó veel leuker.
Verontwaardigd zijn dat ze geen tijd voor je heeft. Dat eerste jaar komt een tweelingmoeder gewoon maar moeilijk de deur uit. Dus niet: voorstellen om ergens koffie te gaan drinken en dan balen dat ze pas over tweeënhalve maand kan.
Op bezoek blijven komen na de kraamtijd. Gewoon langsgaan! Tweelingmoeders snakken naar een gesprek met een volwassene. En met allebei een uk op schoot kom je ook best aan een gesprek toe. Probeer ook niet te klagen als ze voorlopig alleen mét kinderen wil afspreken, want de spaarzame momenten dat ze allebei slapen, heeft ze waarschijnlijk nodig om bij te tanken. En als je er dan toch bent: geef haar een compliment. Iets in de trant van: je doet het geweldig, nee, je schiet niet tekort, je kinderen boffen maar met zo’n supermama. Als je als moeder weleens met een schuldgevoel kampt, weet dan dat een tweelingmoeder dat gevoel regelmatig dubbel beleeft. Superlatieven en uitroeptekens zijn dus extra welkom. Wel menen natuurlijk wat je zegt.
LEES OOK:
Janneke is het gezicht achter My Little Dutch Diary en schrijver van onder meer 'O jee, het zijn er twee'.